บนโลกโซเชียลมีเดีย เรามักเห็นเทรนด์สุขภาพใหม่ ๆ ผุดขึ้นมาเสมอ และหนึ่งในเทรนด์ที่กำลังเป็นกระแสและถูกพูดถึงอย่างกว้างขวางก็คือ “Mouth Taping” หรือการใช้เทปปิดปากนอน หลายคนอ้างว่าเป็นวิธีง่าย ๆ ที่ช่วยแก้ปัญหา นอนกรน ลดอาการปากแห้งตอนเช้า และช่วยให้หลับลึกขึ้น แต่ในขณะเดียวกันก็มีคำถามตัวโต ๆ ตามมาว่า…ใช้ได้ผลจริงเหรอ? แล้วจะปลอดภัยแน่ใช่ไหม?
I Plan Wellness จะพาไปเจาะลึกทุกแง่มุมของ Mouth Taping ตั้งแต่วิธีการทำที่ถูกต้อง ข้อดี-ข้อเสีย ไปจนถึงคำเตือนสำคัญว่า ใครที่ไม่ควรทำเทรนด์นี้โดยเด็ดขาด!
ทำไมต้องหายใจทางจมูก? ประโยชน์ที่ซ่อนอยู่
ก่อนจะไปถึงเรื่องการใช้เทปปิดปาก ต้องเข้าใจก่อนว่าเป้าหมาย คือการบังคับให้ร่างกายกลับไปสู่การหายใจทางจมูก ซึ่งเป็นวิธีหายใจตามธรรมชาติของมนุษย์ และมีประโยชน์มหาศาลซ่อนอยู่
- ผลิตไนตริกออกไซด์ (Nitric Oxide) การหายใจทางจมูก ช่วยกระตุ้นการผลิตไนตริกออกไซด์ ซึ่งเป็นโมเลกุลสำคัญที่ช่วยขยายหลอดเลือด ทำให้ปอดรับออกซิเจนได้ดีขึ้น และส่งไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกายได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- เป็นเครื่องกรองอากาศธรรมชาติ โพรงจมูกมีขนจมูกและเยื่อเมือก ที่ทำหน้าที่ดักจับฝุ่นละออง เชื้อโรค และสารก่อภูมิแพ้ ก่อนที่จะลงไปถึงปอด
- เพิ่มความชุ่มชื้นให้อากาศ จมูกจะช่วยปรับอุณหภูมิและเพิ่มความชื้น ให้อากาศที่หายใจเข้าไป ทำให้ทางเดินหายใจไม่แห้ง ซึ่งต่างจากการหายใจทางปาก ที่ทำให้คอแห้งและเสี่ยงต่อการติดเชื้อ
- กระตุ้นการผ่อนคลาย การหายใจเข้า-ออกทางจมูกอย่างช้า ๆ ช่วยกระตุ้นระบบประสาทพาราซิมพาเทติก (Parasympathetic Nervous System) ซึ่งเป็นระบบที่ทำให้ร่างกายรู้สึกผ่อนคลาย และพร้อมสำหรับการพักผ่อน
Mouth Taping ทำอย่างไร? วิธีแปะเทปที่ถูกต้องและปลอดภัย
หากได้ปรึกษาแพทย์และมั่นใจว่าไม่มีความเสี่ยง การเริ่มต้นทำ Mouth Taping ควรทำอย่างค่อยเป็นค่อยไปและถูกวิธี
- ทำความสะอาด ล้างหน้าให้สะอาด โดยเฉพาะบริเวณรอบริมฝีปาก เช็ดให้แห้งสนิทเพื่อให้เทปติดได้ดี
- เตรียมริมฝีปาก ทาลิปบาล์มบาง ๆ เพื่อป้องกันไม่ให้ผิวริมฝีปากแห้ง หรือระคายเคืองตอนลอกเทปออก
- เริ่มจากชิ้นเล็ก ๆ สำหรับมือใหม่ ห้ามแปะเทปปิดปากทั้งหมด ในแนวนอนเด็ดขาด! ให้เริ่มจากการใช้เทปชิ้นเล็ก ๆ แปะ “แนวตั้ง” ตรงกลางริมฝีปากบนและล่าง วิธีนี้จะยังเหลือช่องว่างด้านข้างให้หายใจทางปากได้หากเกิดเหตุฉุกเฉินหรือรู้สึกอึดอัด
- สังเกตการณ์ ลองทำในช่วงเวลาสั้น ๆ เช่น ระหว่างนั่งสมาธิ หรือดูทีวีสัก 15-20 นาทีก่อน เพื่อให้ร่างกายคุ้นชิน
- เมื่อพร้อมค่อยนอน เมื่อรู้สึกสบายและไม่ตื่นตระหนกแล้ว ค่อยลองแปะเทปแบบแนวตั้งนอนตลอดคืน หากตื่นมาแล้วเทปหลุดก็ไม่เป็นไร ถือเป็นเรื่องปกติในช่วงแรก
ใช้เทปอะไรปิดปากนอน? เลือกผิดชีวิตเปลี่ยน!
นี่คือส่วนที่สำคัญที่สุด! ห้ามใช้เทปทั่วไปโดยเด็ดขาด ไม่ว่าจะเป็นเทปพันสายไฟ เทปผ้า หรือสก๊อตช์เทป เพราะกาวมีความเหนียวเกินไป อาจทำให้ผิวหนังถลอกและเกิดการระคายเคืองรุนแรงได้
เทปที่ควรใช้
- เทปทางการแพทย์ (Surgical/Medical Tape) เลือกชนิดที่ระบุว่า “Hypoallergenic” (สำหรับผิวแพ้ง่าย) และ “Porous” (มีรูระบายอากาศ) เช่น 3M Micropore ซึ่งหาซื้อง่ายและเป็นที่นิยม
- เทปสำหรับ Mouth Taping โดยเฉพาะ ปัจจุบันมีแบรนด์ที่ผลิตเทปสำหรับปิดปากนอนโดยเฉพาะ ซึ่งออกแบบมาให้อ่อนโยนต่อผิว และมีแรงยึดเกาะที่เหมาะสม เช่น ยี่ห้อ SomniFix หรือ Hostage Tape
Mouth Taping อันตรายไหม?
คำถามสำคัญคือ Mouth taping อันตรายไหม? คำตอบคือ อาจเป็นอันตรายได้ หากทำผิดวิธีหรือทำในคนที่ไม่ควรทำ
ความเสี่ยงและผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น
- การระคายเคืองผิวหนัง อาจเกิดผื่นแดงหรือสิวบริเวณที่แปะเทป
- ความวิตกกังวล บางคนอาจรู้สึกอึดอัดเหมือนถูกปิดกั้น จนทำให้นอนไม่หลับหรือตื่นตระหนกกลางดึก
- รบกวนการนอน ในช่วงแรกอาจทำให้ตื่นบ่อยกว่าเดิม
- ความเสี่ยงร้ายแรง สำหรับคนที่มีภาวะบางอย่าง การปิดปากนอน อาจขัดขวางการหายใจและเป็นอันตรายถึงชีวิตได้
คำเตือน! ใครไม่ควรทำ Mouth Taping โดยเด็ดขาด
เพื่อความปลอดภัยสูงสุด กลุ่มคนต่อไปนี้ไม่ควร ลองทำ Mouth Taping หรือต้องปรึกษาแพทย์อย่างละเอียดก่อนเท่านั้น
- ผู้ที่มีภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (Sleep Apnea) โดยเฉพาะชนิด Obstructive Sleep Apnea (OSA) การปิดปาก อาจทำให้อาการแย่ลงและเสี่ยงต่อการขาดออกซิเจน
- ผู้ที่มีปัญหาทางเดินหายใจทางจมูก เช่น มีอาการคัดจมูกรุนแรงจากภูมิแพ้ ผนังกั้นจมูกคด หรือเป็นหวัด เพราะจะทำให้หายใจไม่ได้เลย
- ผู้ที่เป็นโรคหอบหืด (Asthma)
- ผู้ที่มีอาการคลื่นไส้หรืออาเจียนบ่อยครั้ง เสี่ยงต่อการสำลัก
- ผู้ที่มีความวิตกกังวลสูงหรือโรคกลัวที่แคบ (Claustrophobia)
- เด็กเล็ก
ตามความเห็นของ Dr. James Nestor, ผู้เขียนหนังสือ “Breath: The New Science of a Lost Art” ซึ่งเป็นหนึ่งในผู้ที่ทำให้เทรนด์นี้โด่งดัง ได้เน้นย้ำว่า Mouth Taping มีประโยชน์มหาศาล แต่ต้องอยู่บนพื้นฐานของความปลอดภัยและต้องแน่ใจว่า จมูกโล่งพอที่จะหายใจได้สะดวกตลอดคืน
Mouth Taping อาจเป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์ สำหรับบางคนในการปรับพฤติกรรมการหายใจ ให้กลับมาเป็นปกติ ซึ่งอาจส่งผลดีต่อคุณภาพการนอน และช่วยลดปัญหานอนกรนได้จริง แต่ก็ไม่ใช่ยาวิเศษที่จะเหมาะกับทุกคน
หัวใจสำคัญคือการฟังเสียงร่างกายตัวเอง และให้ความสำคัญกับความปลอดภัยเป็นอันดับแรก หากสนใจ ควรเริ่มต้นอย่างช้า ๆ เลือกใช้อุปกรณ์ที่ถูกต้อง และถ้ามีโรคประจำตัวหรือมีปัญหาการนอนที่ซับซ้อน การปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านการนอน คือทางเลือกที่ดีและปลอดภัยที่สุด
